Onze kinderen belonen we vaak zonder nadenken. We zijn het zo gewend dat het amper opvalt. Ze zijn ook zo leuk en knap, onze kinderen. Toch is opvoeden zonder belonen heel zinnig. Worden het pardoes mensen die erop vertrouwen dat onvoorwaardelijk jezelf zijn hartstikke vanzelf spreekt.

Meer over opvoeden zonder belonen lees je in editie ZOET.

Tekenen zonder doel

Tijdens het tekenen kun je het verschil tussen beloningsgericht werken en vrije expressie goed zien. Tekenen is van nature een activiteit waar het onderbewuste een rol speelt. Tekenen is doelloos, in die zin, dat het nergens toe hoeft te leiden, en dat het geen ‘goed’ of ‘fout’ kent. Toch kan een kind prestatiegericht zijn tijdens het tekenen. En bang om te falen. Een kind kan op zoek gaan naar de beloning. De bevestiging van doe-ik-het-goed?

Automatisch beantwoord je aan dit verlangen naar bevestiging door die beloning te geven. Maar eigenlijk zoekt je kind niet naar een beloning. Maar naar een diepere bevestiging van het zelf. En die kun je met geen beloning ter wereld bieden. Wat dan wel?

Richt je op de relatie 

Tja, liefde. Je kind wil gezien worden. Niet vanwege grootse daden, maar puur om wie het is. Als ouder kun je veel steun bieden door je te richten op de activiteit, op het plezier, op het proces, op het gevoel. Het resultaat doet er niet toe. Richt je niet op de schoonheid, op correctheid van het getekende (dus geen ‘wat een mooie bloem’ of ‘je hebt maar 4 vingers getekend’). Richt je op de relatie met je kind. Je kind is iets aan het maken, is zich aan het uiten via papier. Ze vertelt jou iets over haar belevingswereld van dat moment. Je kind brengt een authentieke wereld in kaart. En die wereld kan niet goed of fout zijn, die kan niet beloond worden. Die wereld kan bloeien vanuit gedeelde liefde.

Fotografie: Merette Kuijt